Thoái hóa điểm vàng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm thị lực nghiêm trọng ở người lớn tuổi. Bệnh không gây đau đớn nhưng lại tiến triển âm thầm, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng tìm hiểu chi tiết về bệnh thoái hóa điểm vàng ở mắt: nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, đối tượng dễ mắc và cách phòng tránh hiệu quả.

1. Thoái Hóa Điểm Vàng Là Gì?

Điểm vàng (hay còn gọi là hoàng điểm) là khu vực nằm ở trung tâm võng mạc – nơi tập trung hàng triệu tế bào cảm thụ ánh sáng, giúp mắt nhìn rõ chi tiết, phân biệt màu sắc và độ sắc nét của hình ảnh. Đây là vùng nhạy cảm nhất của võng mạc và đóng vai trò then chốt đối với thị lực trung tâm.

Thoái hóa điểm vàng là tình trạng các tế bào tại khu vực điểm vàng bị tổn thương hoặc thoái hóa theo thời gian. Khi mắc bệnh, người bệnh sẽ gặp khó khăn trong việc đọc, lái xe, nhận diện khuôn mặt, nhìn màu sắc hay đường nét rõ ràng. Tuy không gây mù hoàn toàn, nhưng thoái hóa điểm vàng làm suy giảm thị lực trung tâm – khu vực thị giác quan trọng nhất.

2. Phân Loại Bệnh Thoái Hóa Điểm Vàng

Bệnh thoái hóa điểm vàng được chia thành 2 thể chính: thoái hóa điểm vàng thể khô và thoái hóa điểm vàng thể ướt.

2.1 Thoái Hóa Điểm Vàng Thể Khô

– Chiếm 85–90% tổng số ca bệnh.

– Phát triển từ từ và âm thầm trong nhiều năm.

– Xảy ra khi tế bào nuôi dưỡng võng mạc bị thoái hóa, khiến vùng võng mạc trên đó cũng chết dần.

– Dấu hiệu ban đầu thường khó nhận biết, người bệnh chỉ cảm thấy mờ mắt khi bệnh đã tiến triển.

2.2 Thoái Hóa Điểm Vàng Thể Ướt

– Chiếm khoảng 10–15%, nhưng có tiến triển nhanh và nguy hiểm hơn.

– Xảy ra khi các mạch máu bất thường mọc dưới võng mạc, rò rỉ dịch hoặc máu, gây tổn thương nghiêm trọng đến điểm vàng.

– Dễ gây mất thị lực trung tâm đột ngột nếu không điều trị kịp thời.

3. Dấu Hiệu Nhận Biết Thoái Hóa Điểm Vàng

Bệnh không gây đau nhức, nên người bệnh thường phát hiện muộn. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

– Mắt mờ dần, khó đọc sách, lái xe, hoặc nhìn các chi tiết nhỏ.

– Hình ảnh bị méo mó, đường thẳng nhìn thành cong hoặc gợn sóng.

– Xuất hiện điểm mù ở trung tâm thị lực.

– Giảm khả năng nhận biết màu sắc hoặc ánh sáng kém.

– Trường hợp chỉ bị một bên mắt, người bệnh có thể không nhận ra do mắt còn lại vẫn nhìn rõ.

4. Những Ai Dễ Mắc Bệnh Thoái Hóa Điểm Vàng?

Tuổi tác là yếu tố nguy cơ lớn nhất. Bệnh thường gặp ở người trên 60 tuổi, đặc biệt là người trên 75 tuổi với tỷ lệ lên đến 30%. Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ khác gồm:

– Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp đôi nam giới.

– Di truyền: Có người thân mắc bệnh sẽ làm tăng khả năng bị thoái hóa điểm vàng.

– Chủng tộc: Người có làn da sáng dễ mắc bệnh hơn.

– Hút thuốc lá: Tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh do ảnh hưởng của khói thuốc đến mạch máu võng mạc.

– Béo phì và chế độ ăn uống: Người béo phì hoặc có chế độ ăn nhiều chất béo dễ tiến triển bệnh nhanh hơn.

– Tiếp xúc ánh nắng nhiều: Tia cực tím làm tăng tốc độ thoái hóa điểm vàng.

– Sử dụng thiết bị điện tử quá mức: Ánh sáng xanh từ điện thoại, máy tính… có thể làm điểm vàng bị tổn thương sớm.

5. Cách Phòng Ngừa Thoái Hóa Điểm Vàng Hiệu Quả

Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể phòng ngừa và làm chậm quá trình tiến triển của thoái hóa điểm vàng bằng những thói quen lành mạnh:

– Chế độ ăn uống khoa học: Bổ sung các thực phẩm giàu omega-3, lutein, zeaxanthin, rau xanh đậm, trái cây tươi và cá biển.

– Bảo vệ mắt khỏi ánh nắng: Luôn đeo kính râm khi ra ngoài trời nắng gắt.

– Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử: Điều chỉnh thời gian dùng điện thoại, tivi, máy tính để giảm tác động của ánh sáng xanh lên mắt.

– Không hút thuốc: Hạn chế tối đa tiếp xúc với khói thuốc lá.

– Thăm khám mắt định kỳ: Đặc biệt với người trên 50 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ cao.

Kết Luận

Thoái hóa điểm vàng ở mắt là căn bệnh nguy hiểm âm thầm, ảnh hưởng trực tiếp đến thị lực và chất lượng cuộc sống. Nhận biết sớm các dấu hiệu và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh, đặc biệt khi tuổi tác ngày càng cao. Hãy chủ động chăm sóc mắt và thăm khám định kỳ tại các cơ sở y tế chuyên khoa để kiểm soát bệnh hiệu quả.