Mắt đổ ghèn là hiện tượng khá quen thuộc, hầu hết mọi người đều từng trải qua ít nhất một lần trong đời. Thông thường, ghèn mắt xuất hiện vào buổi sáng sau khi ngủ dậy và nhanh chóng biến mất sau khi rửa mặt. Tuy nhiên, nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên, dịch tiết mắt có màu bất thường hoặc đi kèm các triệu chứng khó chịu khác thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo một bệnh lý về mắt. Vậy mắt đổ ghèn là bệnh gì, nguyên nhân do đâu và cách điều trị thế nào? Hãy cùng Bệnh viện Mắt Bình Tâm tìm hiểu chi tiết.

Mắt đổ ghèn là gì?

Mắt đổ ghèn (Eye Discharge) là tình trạng dịch nhầy, dầu, tế bào da chết và các mảnh vụn tích tụ ở khóe mắt hoặc dọc theo mí mắt. Ghèn mắt có thể xuất hiện ở dạng loãng, dính hoặc khô, tùy thuộc vào lượng nước trong dịch tiết.

Trên thực tế, dịch tiết mắt đóng vai trò như “hệ thống làm sạch” tự nhiên, giúp loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn khỏi bề mặt nhãn cầu. Khi chúng ta chớp mắt, nước mắt sẽ cuốn trôi dịch nhầy này. Nhưng vào ban đêm, hoạt động chớp mắt ngừng lại, chất tiết tích tụ và tạo thành ghèn.

Nếu chỉ xuất hiện ít, màu trắng trong, ghèn mắt là hiện tượng sinh lý bình thường. Ngược lại, nếu ghèn tiết nhiều, đặc, đổi màu hoặc kèm theo đau, đỏ, sưng thì đây có thể là dấu hiệu bệnh lý.

Phân loại tình trạng mắt đổ ghèn

Tình trạng ghèn mắt thường được phân loại theo màu sắc và hình dạng. Việc nhận diện giúp người bệnh dễ dàng xác định nguyên nhân và hướng xử trí phù hợp.

1. Phân loại theo màu sắc

– Ghèn vàng: Thường liên quan đến lẹo mắt – tình trạng tuyến bờ mi bị tắc hoặc nhiễm trùng. Ngoài ghèn, người bệnh có thể thấy một nốt sưng nhỏ ở mí. Tuyệt đối không nên tự nặn lẹo vì dễ gây nhiễm trùng nặng hơn.

– Ghèn xanh lá cây hoặc xám: Đây là dấu hiệu điển hình của viêm kết mạc do vi khuẩn. Người bệnh thường thấy mắt đỏ, rát, mí dính chặt khi ngủ dậy. Cần được khám và điều trị bằng kháng sinh kịp thời để tránh biến chứng.

– Ghèn trắng: Liên quan đến viêm túi lệ – một dạng nhiễm trùng đường dẫn nước mắt. Thường kèm theo sưng, đỏ và đau ở vùng góc trong mắt.

2. Phân loại theo hình dạng

– Ghèn dạng nước: Thường gặp ở viêm kết mạc do virus (ví dụ đau mắt đỏ). Bệnh có thể tự khỏi nhưng rất dễ lây.

– Ghèn dạng sợi: Dịch nhầy màu trắng, dai – dấu hiệu đặc trưng của viêm kết mạc dị ứng, thường kèm ngứa mắt dữ dội.

– Ghèn đặc, giòn: Khô cứng, bám trên lông mi – thường do viêm bờ mi. Cần vệ sinh mí mắt bằng nước ấm và chườm ấm.

– Ghèn dạng hạt khô nhỏ: Xuất hiện ở khóe mắt, thường là biểu hiện của khô mắt. Uống đủ nước và bổ sung nước mắt nhân tạo có thể cải thiện tình trạng này.

Nguyên nhân gây mắt đổ ghèn bất thường

Mắt tiết nhiều ghèn, đặc hoặc có màu lạ thường liên quan đến bệnh lý. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:

1. Viêm kết mạc (đau mắt đỏ)

– Do virus: ghèn loãng, trong, dễ lây lan.

– Do vi khuẩn: ghèn vàng, xanh lá cây, dễ dính mí.

– Do dị ứng: ghèn dạng sợi, kèm theo ngứa và đỏ mắt.

2. Viêm bờ mi

Tình trạng viêm mạn tính ở mí mắt do vi khuẩn hoặc rối loạn tuyến dầu. Người bệnh thường có ghèn đặc, đóng vảy ở lông mi.

3. Lẹo mắt

Tắc nghẽn tuyến dầu ở mí dẫn đến viêm nhiễm, tạo ra cục sưng nhỏ kèm ghèn vàng.

4. Khô mắt

Khi nước mắt tiết không đủ, dầu và nhầy tích tụ nhiều hơn, gây ghèn dạng hạt nhỏ.

5. Viêm túi lệ

Ống dẫn lệ bị tắc nghẽn, gây nhiễm trùng và tiết ghèn trắng, đặc.

6. Nguyên nhân khác

– Đeo kính áp tròng không vệ sinh.

– Chấn thương mắt, loét giác mạc.

– Nhiễm nấm hoặc ký sinh trùng.

Triệu chứng kèm theo khi bị mắt đổ ghèn

Bên cạnh sự thay đổi về màu sắc và số lượng ghèn, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu cảnh báo sau:

– Đỏ, rát, ngứa mắt.

– Đau nhức, chảy nước mắt nhiều.

– Mí mắt sưng, dính chặt khi thức dậy.

– Nhạy cảm với ánh sáng.

– Thị lực mờ hoặc giảm đột ngột.

Nếu xuất hiện các triệu chứng trên, người bệnh cần nhanh chóng đi khám chuyên khoa mắt.

Đối tượng dễ gặp tình trạng mắt đổ ghèn

– Trẻ sơ sinh: rất dễ bị tắc ống dẫn lệ, khiến nước mắt và dịch tiết ứ đọng, gây ghèn thường xuyên.

– Người đeo kính áp tròng: nếu không vệ sinh đúng cách dễ bị viêm nhiễm, dẫn đến ghèn bất thường.

– Người bị dị ứng, khô mắt, viêm mí mắt: thường xuyên gặp tình trạng tiết ghèn kéo dài.

Điều trị mắt đổ ghèn bất thường

Phương pháp điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Người bệnh tuyệt đối không tự ý dùng thuốc nhỏ mắt khi chưa có chỉ định.

– Dùng thuốc nhỏ mắt kháng sinh hoặc kháng virus: áp dụng cho viêm kết mạc do vi khuẩn hoặc virus.

– Thuốc kháng histamin: nếu nguyên nhân do dị ứng.

– Chườm ấm và vệ sinh mắt: giúp làm mềm và loại bỏ ghèn, đặc biệt trong viêm bờ mi hoặc lẹo mắt.

– Nước mắt nhân tạo: hỗ trợ cho bệnh nhân khô mắt.

– Điều trị ngoại khoa: một số trường hợp viêm túi lệ, tắc lệ đạo ở trẻ nhỏ có thể cần can thiệp phẫu thuật.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

– Ghèn mắt kéo dài nhiều ngày, màu vàng, xanh lá hoặc kèm mủ.

– Đau nhức, chói sáng, thị lực suy giảm.

– Sưng đỏ quanh mắt, nghi ngờ viêm túi lệ.

Cách phòng ngừa mắt đổ ghèn

– Giữ vệ sinh mắt và rửa tay thường xuyên.

– Tránh dụi mắt, đặc biệt khi tay bẩn.

– Vệ sinh kính áp tròng đúng cách, không đeo qua đêm.

– Không dùng chung khăn mặt, mỹ phẩm vùng mắt.

– Đeo kính bảo hộ khi đi bơi hoặc môi trường nhiều bụi.

– Uống đủ nước, bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E và omega-3.

Khám và điều trị mắt đổ ghèn tại Bệnh viện Mắt Bình Tâm

Nếu tình trạng mắt đổ ghèn bất thường gây khó chịu hoặc kèm theo triệu chứng nguy hiểm, người bệnh cần được thăm khám sớm để chẩn đoán chính xác.

Bệnh viện Mắt Bình Tâm là địa chỉ uy tín hàng đầu trong khám và điều trị các bệnh lý về mắt. Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa nhiều năm kinh nghiệm, cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại đạt chuẩn quốc tế, bệnh viện mang đến: Quy trình khám – điều trị khoa học, chính xác, an toàn; Các dịch vụ toàn diện: chẩn đoán và điều trị viêm kết mạc, viêm mí mắt, viêm túi lệ, khô mắt, nhược thị, bệnh võng mạc, đục thủy tinh thể… Tư vấn và hướng dẫn chăm sóc mắt tại nhà, giúp người bệnh phòng ngừa tái phát.

Kết luận

Mắt đổ ghèn là hiện tượng phổ biến, có thể chỉ là phản ứng sinh lý bình thường nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý về mắt. Việc nhận diện đúng màu sắc, hình dạng và các triệu chứng đi kèm sẽ giúp người bệnh có hướng xử lý kịp thời.

Để đảm bảo an toàn và duy trì đôi mắt sáng khỏe, bạn nên khám mắt định kỳ và đến ngay cơ sở y tế uy tín như Bệnh viện Mắt Bình Tâm khi có dấu hiệu bất thường.